Wat lezen de apothekers deze zomer?

Wat lezen de apothekers deze zomer?

Akke ging eerder dit jaar al op een verre vakantie en zoekt de komende weken rust in eigen land. Hoewel, rust… Er zijn zoveel leuke zomerfestivals te bezoeken, verre vrienden om mee bij te praten en kasten om eens uit te mesten, dat ze hoopt ook voldoende aan lezen toe te komen. Want juist omdat ze thuisblijft, ligt er een flinke stapel klaar. Daarop in elk geval de nieuwste van haar all time favorite Jeannette Winterson: Frankkusstein. Deze thuisblijfzomer leent zich verder natuurlijk perfect om eens te reflecteren op al dat gereis met Grand Hotel Europa van Ilja Leonard Pfeijffer. En dan wil ze nog de nieuwste van Manon Uphoff en Hanna Bervoets lezen, en het werk van Eva Meijer, en van Katie Roiphe, waar ze zoveel goeds over las en ook Dieren eten van Jonathan Safran Foer ligt klaar, want Akke wil vegetariër worden. En dan hebben we het nog niet over wat onderop de stapel wacht: Op zoek naar de verloren tijd van Proust, die ultieme klassieker waar ze nog nooit aan toekwam… Kortom: dat wordt nog een hele drukke zomer!

Marije gaat voor het eerst in decennia weer eens interrailen, en dus met een rugzak op pad. Het fysieke gewicht van de boeken die ze normaal meesleept op vakantie grimast haar toe, nu ze geen jonge hond meer is. Dit wordt dus de zomer waarin zij zich echt zal moeten overgeven aan de e-reader. Nou vindt ze e-books kopen eigenlijk maar een kille bedoening – als ze een boek koopt wil ze het vast kunnen pakken. Grasduinend door de collectie e-books van de bibliotheek werd ze gelukkig ook behóórlijk enthousiast. Heel Murakami’s 1q84-trilogie, die al tijden op haar verlanglijstje staat! En kijk, Johan Harstads Max, Mischa en het Tet-offensief! Als papieren boek ontilbaar zwaar om mee te slepen, nu slechts 0 gram ;-) En Oorlog en Terpentijn waar ze onlangs een spannende analyse over las (moet je het nou lezen als waargebeurd of speelt Stefan Hertmans een spel met de lezer?): met één muisklik binnen te halen. Dat worden verrukkelijke treinreizen – hoe verder hoe beter!

Eva is van plan zich de eerste zomerdagen in te lezen met Op jouw bruiloft van Carson McCullers. Een boek over ongeveer alles, aldus de NRC: ‘De hete zomer? Opgroeien? Liefde? Racisme? Onbegrip? Gender? Naast dat grootse alles schetst McCullers misschien wel de meest hartverwarmende zesjarige uit de literatuur.’ De hele wereld en een aandoenlijk personage tussen twee omslagen, dat klinkt als fijne kost voor op het stadsbalkon. Met Hoe lees je een boek? van Virginia Woolf staat er ook wat vakantievakliteratuur op Eva’s lijstje. Maar voor het jaarlijkse familiebezoek aan nonno en nonna (en de rest van de Italiaanse tak) dacht ze aan lichtere kost. Sowieso wisselt Eva grotemensenliteratuur graag af met heldere taal voor kinderen, dus verheugt ze zich op Zeb van Gideon Samson en De reis van Syntax Bosselman van Arend van Dam. Beide wonnen dit jaar net niet de Woutertje Pieterse Prijs. Ook Radna Fabias’ bekroonde dichtbundel Habitus gaat mee. Verder is Eva altijd in voor mooie vondsten in boekenkastjes in het wild en op plankjes voor verweesde exemplaren op pleisterplaatsen onderweg.

Voor Annemarie, jeugdboekrecensent en dus altijd met de neus in de kinderboeken, is de zomer altijd het moment om even te minderen met lezen. Alhoewel, er lonken natuurlijk boeken waar je normaal niet aan toekomt en die je absoluut gelezen moet hebben. Zoals De goede zoon van Rob van Essen, De heilige Rita van Tommy Wieringa en Gebrek is een groot woord van Nina Polak, de drie grote prijswinnaars van het afgelopen jaar. Deze boeken zijn genomineerd voor de scholierenprijs De Inktaap 2020 en dus stiekem toch ook meteen fijn zomerhuiswerk!

Roos is al wekenlang op pad. Ze sms’te ons net vanuit Oekraïne, waar ze een interessante expertmeeting voor literair vertalers gaat bijwonen. Ze reisde per trein stapsgewijs met lief via Oost-Europa naar Iviv, en las toen onder meer Het zoutpad van Raynor Winn, over een wandelreis langs het eeuwenoude South West Coast Path in Engeland. Volgende week heeft ze een 30 uur durende solo-treinreis terug naar Nederland voor de boeg. Leestijd genoeg dus, helemaal nu ze niet meer afgeleid kan worden door dat leuke lief van haar. De komst van Joachim Stiller van Hubert Lampo en Het leven van Pi van Yann Martel liggen al klaar. Maar eerst nog Sister Outsider van Audre Lorde uitlezen, omdat ze dat bij thuiskomst gaat vertalen.


Samenleesgroep in odensehuis Amsterdam noord gaat door

Samenleesgroep in odensehuis Amsterdam noord gaat door

We hebben bericht gekregen dat de samenleesgroep in het Odensehuis in Amsterdam Noord weer een jaar vooruit kan! Met dank aan Amstelring, het Fonds voor Noord en RCOAK.
Het Odensehuis in Amsterdam-Noord biedt ouderen die in verzorgingshuis Het Schouw of in de buurt wonen een plek voor ontmoeting. Een bonte mix van mensen, al dan niet met geheugenproblemen, komt hier regelmatig bijeen. Sinds een jaar verzorgt de Culturele Apotheek wekelijks een samenleesgroep. Iedere vrijdagochtend komen senioren uit de buurt en uit verzorgingshuis Het Schouw bij elkaar om onder het genot van koffie en cake samen literatuur te lezen. Leesbegeleiders Lia, Hilda en - binnenkort - Danny leiden de groep.

Wekelijks gedachtenuitje 
Volgens coordinator Jonne Meij is het samenlezen een van de meest populaire activiteiten onder de ouderen die naar het Odensehuis komen. Het is als het ware een wekelijks uitje, niet zozeer naar andere oorden, maar terug naar eigen herinneringen en naar de verhalen van de andere aanwezigen. 'De teksten leiden altijd wel tot een interessant gesprek', meent een van de vaste deelnemers. En dat gesprek naar aanleiding van een gedicht of een passage uit een roman is de essentie van het samenlezen.

Zin om ook samen te lezen? Schuif aan op een vrijdagochtend van 10.30 tot 11.30 uur in Odensehuis Het Schouw, Dollardplein 2 in Amsterdam Noord. Er is koffie, thee en iets lekkers.
Gratis. Aanmelden of voorbereiden niet nodig. Je bent van harte welkom!


Investeren in kunst is goed voor de volksgezondheid

INVESTEREN IN KUNST IS GOED VOOR DE VOLKSGEZONDHEID

Dat schrijven neuroloog Bas Bloem (Radboud UMC), zijn Zwitserse collega Paul Krack en schrijver Ilja Leonard Pfeijffer in een recent artikel in het prestigieuze British Medical Journal (BMJ).

In het artikel geven de auteurs voorbeelden van de uiteenlopende manieren waarop kunst en cultuur - muziek, dans, literatuur, beeldende kunst - van waarde kunnen zijn in de geneeskunde. Ze beschrijven de kalmerende werking die muziek kan hebben op patiënten in nood. En de wijze waarop literaire metaforen en poëzie ingezet worden in het gesprek tussen arts en patient over zaken als pijn en dood. Ook tonen ze hoe - andersom - de behandeling met dopamine de creatieve talenten van mensen met Parkinson een boost geeft.

Lees het hele artikel in BMJ hier...

Meer feiten over de vermeende heilzame werking van literatuur kun je hier vinden.


Hersengymnastiek voor ouderen met dementie

HERSENGYMNASTIEK VOOR OUDEREN MET DEMENTIE

Iedere vrijdagochtend leest een groep senioren ‘met geheugenproblemen’ in Odensehuis Het Schouw passages uit romans en gedichten, samen met een leesbegeleider van de Culturele Apotheek. Het blijkt een schot in de roos. “Het samenlezen zorgt ervoor dat je moet nadenken.

Door: Joost Zonneveld / Foto: Xander Remkes

Het Odensehuis in Amsterdam-Noord biedt ouderen die in verzorgingshuis Het Schouw of in de buurt wonen een plek voor ontmoeting. Een bonte mix van mensen, al dan niet met dementie, komt hier regelmatig bijeen. Sinds februari verzorgt de Culturele Apotheek wekelijks een samenleesgroep. Al snel groeide het uit tot een van de populairste activiteiten van het inloophuis. Om eens te zien en te horen hoe het er in deze samenleesgroep met kwetsbare ouderen aan toe gaat, mag ik een paar keer aanschuiven.

Goed voor het geheugen

Elke vrijdag komen de ouderen tussen tien en half elf een voor een binnenlopen. Sommigen met gekromde rug en rollator, anderen kunnen het zonder hulpmiddelen af. Twee ouderen die als vrijwilliger in het inloophuis actief zijn, zijn druk bezig koffie en thee klaar te maken en leggen koekjes op een bord op tafel. Een van de twaalf aanwezige ouderen zegt tegen me dat ze heel benieuwd is wat er vandaag gelezen gaat worden. Het samenlezen is voor deze mensen een wekelijks uitje. Niet zozeer naar andere oorden, maar terug naar eigen herinneringen en naar de verhalen van de andere aanwezigen. “De teksten leiden altijd wel tot een interessant gesprek,” zegt een vrouw die bijna geen samenleesbijeenkomst overslaat. En dat gesprek naar aanleiding van een gedicht of een passage uit een roman is de essentie van het samenlezen, zo had ik al gehoord van Marije en Akke van de Culturele Apotheek. In Engeland en België worden al jaren goede resultaten behaald met samenleesgroepen, ook bij mensen met dementie. Engelse onderzoekers concludeerden dat dementiesymptomen aantoonbaar afnamen door samenlezen en dat het geheugen van de deelnemers verbeterde.

Stof tot nadenken

Tijdens een van de sessies waar ik bij ben, leest de groep een passage uit het boek Slaap! van Annelies Verbeke. De verteller ligt wakker, valt in slaap, droomt – of is hij toch weer wakker? Het is zeker geen gemakkelijke tekst: het taalgebruik is bloemrijk en niet alle zinnen in het verhaal zijn voor één uitleg vatbaar. Zo heeft de verteller het over 'de kwaadste uren van de nacht' als hij midden in de nacht wakker ligt, over 'een rustige onbestemdheid' tijdens een droom en over het feit dat tijdens de terugkerende droom 'nooit een gesprek met de potvis heeft plaatsgevonden'. Genoeg stof om bij stil te staan dus. Om samen te bedenken hoe je de tekst zou kunnen begrijpen en om te bespreken wat de tekst zoal oproept aan eigen verhalen en ervaringen.

Gesprek over dromen

Lia, deze vrijdag leesbegeleider van dienst, heeft de tekst eerst hardop voorgelezen. Dan vraagt ze wat de deelnemers denken van de tekst. “Die meneer heeft het maar druk in zijn droom,” is een eerste reactie. Een ander: “Omdat ik na vier uur 's nachts niet meer kan slapen, vind ik dat dat ook de kwaadste uren van de nacht zijn.” Een van de andere aanwezigen: “Het is iemand die niet graag alleen in bed ligt”. Waarop nog weer een ander reageert met: “Er is ook een omhelzing in de droom, dat zijn de mooiste dromen.” Een paar aanwezigen gniffelen, waarna een stilte valt. Een deelnemer onderbreekt die met de opmerking: “Ik kan mij eigenlijk nooit herinneren wat ik gedroomd heb.” Ik denk dat dit het gesprek zal laten stokken, maar er komen juist allerlei vragen op bij andere aanwezigen. “Waarom dromen we eigenlijk, wat is het nut ervan?” En: “Ik heb wel eens iets gedroomd wat later ook echt gebeurd is.” Hierop wordt ingehaakt door een vrouw die zegt dat ze soms, als ze half wakker is, hoopt dat haar droom in het echt doorgaat.

Een vrouw die leeft met een vergevorderde vorm van dementie, mengt zich ook in het gesprek. “Ik droom niet meer”, zegt ze. De man die naast haar zit zegt dat hij dromen niet leuk vindt. Leesbegeleider Lia vraagt waarom niet. “Ik werkte vroeger in de boekhouding en ik had altijd te veel werk. Dat komt in dromen vaak terug. Dan zie ik een groot bureau met stapels werk.”

Samen bezig zijn

De passage uit de roman Slaap! blijkt aanleiding voor een gesprek waarin de deelnemers alle vrijheid voelen iets te zeggen, over wat zij dromen, wat in hun gedachten opkomt tijdens slapeloze uren en over wat hun dromen of doorwaakte gedachten voor hen betekenen. Het zijn onderwerpen waar de meeste deelnemers niet vaak over praten, maar die hen wel bezighouden. Marina vertelt me na een van de bijeenkomsten: “Wij zitten in een omgeving waar eigenlijk niet meer zoveel hoeft, maar het samenlezen zorgt ervoor dat je moet nadenken. Over de tekst, maar ook over wat andere mensen daarover te zeggen hebben.” Samenlezen vraagt dus inspanning van de deelnemers in een omgeving waar die normaal gesproken nauwelijks gevraagd wordt. Een ander legt de nadruk op de meerwaarde van de gemeenschappelijke activiteit, zoals Frans: “Je bent samen ergens mee bezig. Als we hier met elkaar eten, zeggen de meeste bewoners nauwelijks iets. Maar met het samenlezen is dat anders. De teksten gaan altijd ergens over en het is wel mooi om te horen hoe iedereen over een onderwerp denkt en om daar dan over te praten.”

Een ander gesprek

Na een uur lezen en praten, sluit Lia de bijeenkomst af. Een paar ouderen schuiven door naar een andere tafel waar even later een lunch geserveerd zal worden, anderen vertrekken weer naar huis. Jonne Meij, coördinator van het Odensehuis Het Schouw, vertelt me dat ze erg enthousiast is over het samenlezen. “Het heeft veel verschillende positieve effecten. Het is voor de ouderen in de groep hoe dan ook belangrijk en leuk om samen te komen, om elkaar te ontmoeten. En ik ben verrast door de manier waarop in de groep over de soms best moeilijke teksten gesproken wordt. Normaal gesproken is er niet zo veel variëteit in de gesprekken, maar dat is tijdens het samenlezen anders. Dan komen herinneringen en soms ook hele verse ervaringen ineens samen, durven de deelnemers die ook te delen met de groep en wordt er met aandacht naar elkaar geluisterd. Ik zie sommige ouderen ook echt groeien, zij leven helemaal op.” En dat is ook het gevoel dat ik overhoud na enkele bijeenkomsten te hebben bijgewoond. De deelnemers hebben echt zin om uitgedaagd te worden en voelen geen barrière om herinneringen of gevoelens te delen. Het is bijzonder om mee te maken hoe de ouderen, al dan niet beperkt door (een lichte vorm van) dementie, geconcentreerd bezig zijn met de teksten en met elkaar. Er is bij de deelnemers een sterke behoefte aan een meer diepgaand gesprek dan gebruikelijk is, iets wat mooi is om te zien. Als de lunch geserveerd wordt, vertrek ik met de gedachte dat het samenlezen echt iets waardevols teweegbrengt in het leven van de mensen van het Odensehuis.


Leuke reacties workshops en trainingen

LEUKE REACTIES WORKSHOPS EN TRAININGEN

Tijdens de Erasmus MC Opleidersdagen voor huisartsopleiders in Renesse verzorgde de Culturele Apotheek een interactieve workshop over ‘literaire medicatie’. Alex van der Male, kaderhuisarts palliatieve zorg en docent bij Huisartsgeneeskunde Erasmus MC, vond het “een onvergetelijke avond die ik velen kan aanraden”.

En Judith Kortland van Bibliotheek Gooi en Meer, die deelnam aan onze training Romanadvies, schreef: “Een zeer inspirerende cursus voor iedereen in het boekenvak! Ik vond het heerlijk om weer eens echt over boeken te praten en al doende allemaal titels van en herinneringen aan gelezen boeken uit de krochten van m'n geheugen te voelen bovenkomen. Ook heel fijn om het samen met collega's te doen en te ontdekken hoe je al associërend met elkaar tot geweldige antwoorden op lastige vragen kunt komen. Een aanrader dus!”


25-27 mei: Festival Boeken door Oost in Amsterdam

25-27 MEI: FESTIVAL BOEKEN DOOR OOST IN AMSTERDAM

In Amsterdam Oost woonden en wonen veel Nederlandse schrijvers. Dat wordt van 25 tot en met 27 mei gevierd met een nieuwe verhalenbundel vol verhalen uit en over Oost en met een festival: Boeken door Oost. Op allerlei locaties in Amsterdam Oost vinden activiteiten plaats en lezen schrijvers voor uit eigen werk.

Wij gaan op zaterdag 25 mei Samen schrijvers uit Oost lezen. We lezen een paar mooie verhalen en gedichten van oude en nieuwe schrijvers uit Oost (voor), ook uit de pas verschenen bundel. We pluizen uit wat er eigenlijk staat en we praten over wat de tekst met je doet: herken je er iets in? Vind je het mooi of juist niet? Zet het aan het denken of moet je er om lachen? Er staat koffie en thee klaar. Kom langs en schuif aan!

Datum: zaterdag 26 mei

Tijd: 13.00 - 14.30 uur

Plaats: in Eetlokaal LT - Javastraat 118

Na afloop kun je als je wilt mee naar de bibliotheek op het Javaplein waar Stephan Steinmetz het verhaal vertelt van een bijzondere wieg.


Publicatie met onderzoek naar literatuur en geneeskunde

PUBLICATIE MET ONDERZOEK NAAR LITERATUUR EN GENEESKUNDE

Het wetenschappelijke tijdschrift Nederlandse letterkunde heeft een heel themanummer gepubliceerd met onderzoek naar de rol en mogelijkheden van literatuur in de geneeskunde en de psychologie. Het nummer heeft als titel: De taal der ziekte: literaire perspectieven op geneeskunde, psychosomatiek en psychiatrie en is samengesteld door gastredacteuren en onderzoekers Gaston Franssen & Stefan van Geelen. Alle artikelen in het nummer zijn gratis te downloaden: klik hier.

Inhoud:

  • De taal der ziekte. Literaire perspectieven op geneeskunde, psychosomatiek en psychiatrie, door Gaston Franssen en Stefan van Geelen
  • ‘Ik kan niet genezen van een kwaal die ik niet ken’. Depressie en intertekstualiteit in Kikker gaat fietsen (2008) van Maarten van Buuren, door Anne-Fleur van der Meer
  • Een wandelende anomalie. Renate Dorresteins Heden ik (1993), ME/CVS, en de onbepaaldheid van de autopathografie, door Gaston Franssen & Stefan van Geelen
  • Autie-biografisch gelezen. Het spanningsveld tussen taal, narrativiteit en autisme, Leni Van Goidsenhoven
  • Voor en door gekken. De Gekkenkrant als discursieve praktijk, door Arnout De Cleene

Dit zijn onze vrijwilligers!

DIT ZIJN ONZE VRIJWILLIGERS!

Voor de begeleiding van onze samenleesgroepen hebben we een eerste lichting enthousiaste vrijwilligers in training. Alberdien, Regien, Ingrid, Wilma, Hilda en Lia durfden het met ons aan om te pionieren en deze voor Nederland nieuwe methodiek uit te proberen en verder te verbeteren. Inmiddels heeft bijna iedereen een vaste groep en daarmee kunnen de samenleesgroepen straks ook na afloop van de pilot doorgaan.

Meer weten over onze training en de mogelijkheden om daar aan mee te doen? Kijk hier of neem contact met ons op via vraag@cultureleapotheek.nl


Biblionet Drenthe leest ook samen!

BIBLIONET DRENTHE LEEST OOK SAMEN!

'Bijzonder aan samenlezen is dat iedereen mee kan doen'

Biblionet Drenthe ondersteunt de bibliotheken van de negen gemeenten in de provincie Drenthe. Educatie- en innovatie-adviseur Marleen Herbers probeert mooie ideeën en projecten van buiten de provincie te introduceren in de Drentse bibliotheken. Op het gebied van samenlezen werkt zij samen met de Culturele Apotheek. Wat spreekt haar aan in samenlezen? En wordt er al samengelezen in Drenthe?

Door: Joost Zonneveld

Is samenlezen nieuw in Drenthe?

“Wij hebben al lange tijd een groot netwerk van literatuurclubs in de provincie. De deelnemers aan die clubs lezen per jaar minstens vijf romans en praten daar vervolgens met elkaar over. Dat moedigen wij zeer aan, want lezen is verrijkend voor iedereen, van nul tot honderd. Maar shared reading zoals dat in Engeland ontwikkeld is en het samenlezen zoals de Culturele Apotheek in Nederland doet, is voor een veel bredere groep geschikt. Wij zijn daar erg enthousiast over en zijn daar inmiddels ook mee gestart.”

Hoe werken Biblionet Drenthe de Culturele Apotheek samen?

“Akke en Marije zijn bij ons voorlichting komen geven over samenlezen en hebben vervolgens medewerkers van bibliotheken en andere vrijwilligers getraind. Hoe leid je een gesprek op een natuurlijke manier? Wat kan je verwachten tijdens een groepsgesprek? Hoe geef je iedereen aandacht en zorg je voor een veilige omgeving? Dat soort vragen komen dan aan bod. En hoe je geschikte teksten vindt die je samen kan lezen. Dat laatste is nog wel een uitdaging, zelfs voor mijn collega's die vanwege hun werk geïnteresseerd zijn in literatuur.”

Waar wordt nu samengelezen in Drenthe?

“We zijn in bibliotheken in drie gemeenten begonnen. Daar kan iedereen die maar wil, aanschuiven. Dat is een succes. Hoewel we aangeven dat niemand verplicht is iedere week te komen, gebeurt dat wel. En vaste lezers nemen ook weer bekenden mee. Dat de deelnemers zich niet hoeven voor te bereiden, dat je aan de hand van verschillende teksten met elkaar kan bespreken wat je opvalt, ontroert of ineens herinnert, wordt zeer gewaardeerd. Ook omdat mensen dat van elkaar ook interessant vinden om te horen. Dat hoor ik duidelijk terug van de gespreksleiders.”

“Daar zijn wij inderdaad mee bezig. We willen groepen opzetten voor mensen die in een sociaal isolement zitten en voor mensen met een licht psychische stoornis. Het kan een manier zijn om weer een sociaal netwerk op te bouwen, dat mensen elkaar bij de supermarkt herkennen en een praatje maken. Over het opzetten van die groepen vindt momenteel overleg plaats met verschillende maatschappelijke organisaties. En we hopen binnenkort te beginnen met een eerste groep in een gevangenis. Wij denken dat samenlezen ook daar tot een ander gesprek kan leiden.”


Samenlezen leidt tot mooie ontmoetingen

SAMENLEZEN LEIDT TOT MOOIE ONTMOETINGEN

De Dagen is de Vlaamse zusterorganisatie van de Culturele Apotheek. Het literair kunstencollectief werkt sinds 2012 met samenleesgroepen voor verschillende doelgroepen. Oprichter Silvie Moors: “Wat je wil zien is dat mensen opgetild worden, dat hun talent gezien wordt.”

door: Joost Zonneveld

Waarom zijn jullie bij De Dagen begonnen met samenlezen?
“Met De Dagen waren wij al een tijdje bezig rond lezen, zingen, theater en muziek. Dat doen wij eigenlijk altijd met kwetsbare mensen. Bijvoorbeeld voor dove allochtone jongeren, heel specifieke groepen waar niet altijd aandacht voor is en die wij wel willen geven. In 2012 werkten wij met een groep patiënten uit een psychiatrisch ziekenhuis en lazen we iedere week een stuk uit Vele hemels boven de zevende van Griet op de Beeck. Het nadeel was dat de deelnemers steeds een week moesten wachten om samen verder te lezen. Toen kwam ik in aanraking met shared reading zoals dat in Engeland ontwikkeld is en zijn we korte verhalen en gedichten samen gaan lezen. Niemand hoeft zich voor te bereiden en steeds weer nieuwe verhalen leiden tot steeds weer nieuwe gesprekken en ontmoetingen.”

Wat voor ontmoetingen ontstaan er bij samenlezen?
“Vanmorgen heb ik samen met een diverse groep mensen in een Brussels buurthuis gelezen. Daar zaten mensen bij van 25 maar ook van 90 jaar. Mensen van verschillende generaties komen elkaar niet zo vanzelfsprekend tegen en hier gebeurt dat wel. Bovendien waren het ook nog eens mensen met verschillende culturele achtergronden die met elkaar in gesprek gaan. Dat gebeurt in de Belgische en ook in de Nederlandse maatschappij niet zo vaak. Het is waardevol dat we iedere dag ergens samen lezen.”

Hoe heeft De Dagen Vlaanderen aan het samenlezen gekregen?
“Nou, wij zijn geen literaire multinational, hoor. We werken van binnenuit, willen het samenlezen van binnenuit beetje bij beetje laten groeien. Daarom maken we het ook zo laagdrempelig mogelijk: zonder inschrijven vooraf, altijd gratis en na afloop een kopje soep. Mensen die bij ons komen en het leuk vinden om te lezen, te luisteren, nieuwe ideeën op te doen en contact te maken met anderen, nemen ook weer bekenden mee. Mensen die enthousiast zijn vragen we om nieuwe groepen te leiden. Daar zitten bijvoorbeeld ook mensen met een psychiatrisch verleden bij. Die zie je dan opbloeien, want zij voelden zich afgeschreven maar merken dat zij talenten hebben die zij zelf niet kenden. En dat is wat wij willen: dat mensen 'opgetild' worden. Wij willen niemand onderschatten.”

Gaan jullie het samenlezen verder uitbouwen?
“We zijn begonnen met verdiepende groepen. Dan lezen we gerichter tijdens een aantal sessies het werk van één auteur en dan komt de schrijver in kwestie tijdens de laatste sessie zelf ook. Daarnaast willen we meer met inburgering doen, met groepen waarvan de deelnemers Spaans, Turks of Arabisch spreken en dan samen teksten in het Nederlands en de eigen taal lezen. Het is een veel rijkere vorm van met elkaar communiceren dan gewoon is tijdens een inburgeringscursus.”

Hoe werken De Dagen en de Culturele Apotheek samen?
“Wij proberen elkaar te stimuleren en van elkaar te leren. We voelen verwantschap in wat wij doen en over enige tijd ga ik naar Nederland om leesbegeleiders daar te prikkelen, iets wat Marije en Akke ook voor onze begeleiders gedaan hebben met een mooie bijeenkomst over 'twijfelkonten in de literatuur'. Ik denk dat onze samenwerking beide organisaties alleen maar sterker kan maken.”