Boekenrecept voor consuminderaars met schaamte
Tijdschrift Genoeg vroeg de Culturele Apotheek om een opwekkend boekenrecept voor beginnende consuminderaars. Welke romans kun je lezen als je bezig bent met minder consumeren, maar je daar eigenlijk ook een beetje voor schaamt? Wij denken dat je na onderstaande kuur iedereen die nog niet consumindert met opgeheven hoofd tegemoet kunt treden.
Omdat het goed is te weten dat er ook mensen zijn die zich juist schamen voor het hebben van geld, beginnen we met U.Z.V.S.V.O.B. (U zult versteld staan van onze beweeglijkheid) van Dave Eggers. Twee vrienden bereizen in één week de wereld om geld te verdelen dat een van hen heeft verdiend, maar niet wil hebben. Dat blijkt moeilijker dan gedacht. Want aan wie geef je het geld? Wordt die ander daar gelukkiger van, en jij? Een ontroerende en hilarische roadtrip over de onmogelijkheid van ‘goed’ willen doen, over liefdadigheid en het nut daarvan, over besluiteloosheid en over de waarde en
kwetsbaarheid van vriendschap.
Lees daarna iedere dag een hoofdstuk uit Leve de vrijheid van Tom Hodgkinson. Een stevig pleidooi om te ‘stoppen met werken en te beginnen met leven´, aan de hand van het werk van oude en nieuwe denkers. Als het aan Hodgkinson ligt bedanken we en masse voor een carrière en gaan we als freelancer alleen nog maar doen wat we leuk vinden, zonder daar al teveel tijd aan te besteden. Moet er dan geen geld verdiend worden? Jawel, zegt Hodgkinson, maar alleen zoveel als je echt nodig hebt. Hodgkinson schetst op opgewekte en satirische toon het alternatief van een zelfvoorzienend leven dat niet alleen goedkoper is, maar ons ook vrij maakt van de overheid, werkgevers en andere vanzelfsprekende instituties. Door Hodgkinsons voorliefde voor feesten, drank en sigaretten blijft het boek verre van al te softe verhandelingen over het goede leven (meer lezen?).
Vervolgens een fijn verhaal dat relativeert waar westerlingen met genoeg geld en mogelijkheden zoal mee worstelen: De weg naar huis van Rose Tremain. Het boek vertelt de lotgevallen van de Oost-Europese migrant Lev, die net weduwnaar is geworden en vertrekt naar Londen om geld te verdienen voor zijn kinderen en familie thuis. Met mooie beschrijvingen van Levs pogingen om het Engelse machtig te worden, wat hij allemaal moet slikken als migrant, en de moeite die het kost om werk te vinden en geld te verdienen – om dat vervolgens weer kwijt te raken.
Tot slot de prachtige, ietwat trage, novelle De oude man en de zee van Ernest Hemmingway. De oude visser Santiago heeft al lange tijd geen vis meer gevangen en wordt daarom in zijn dorp met de nek aangekeken. Alleen zijn jonge vriend Manolin houdt hem nog gezelschap. Santiago besluit nog een keer uit te varen in een poging om iets te vangen en slaagt er in een grote vis aan de haak te slaan. Drie dagen lang levert hij strijd met het dier. Een vertelling over de schoonheid van het alledaagse leven, tevredenheid, doorzettingsvermogen en de strijd tussen mens en natuur.
De boeken zijn te leen in vrijwel iedere bibliotheek, of tweedehands te koop.
Dit recept verscheen eerder in Genoeg, samen met een interview met de culturele apothekers.